Eylül Ayı Muz Takvimi Muz Uzmanı Ziraat Yüksek Mühendisi Bünyamin Kozak tarafından açıklandı.
Kozak’ın açıkladığı Eylül Ayı Muz Takvimi Şöyle;
Doğumun sürdüğü bu dönemde de sıcaklık, havalandırma, sulama ve gübrelemeye dikkat edilmelidir. Doğum izlenmelidir. Nematod zararının arttığı ve doğumların büyük bir kısmının tamamlandığı bu dönemde nematod mücadelesi, havalandırma, sıcaklık, sulama ve gübrelemeye dikkat edilmelidir. Sulama; Sulama ve buna bağlı olarak damlama ile gübreleme haftada 1 sefer uygulanmalı, önerdiğimiz sulama saatine göre sulama yapılmalıdır.
Havalandırma; Yüksek sıcaklıklara dikkat edilmeli, sıcaklığın 35 derecenin üzerine çıkması halinde sisleme çalıştırılmalıdır. Ayrıca ortam nemi % 50’nin altına düşürülmemelidir. Gece sıcaklıkları 20 derecenin altına düşmeye başladığı için öncelikle tepe pencereleri olmak üzere saat 17 gibi pencereleri kapatıp, sabah 10 gibi açmaya başlayalım. Seramızın ortasına, muz yaprağının altına gölgeye koyacağımız bir gece-gündüz termometresi ile takip ettiğimiz gece sıcaklığını, bir süre daha özellikle yan havalandırma pencerelerini kapatarak, alınları her gün aksama doğru kapatıp, ertesi gün öğleye doğru açarak 20 derecenin üstünde tutabiliriz.
Bakım-Budama: Yeni doğum yapan ağaçlarda hevengin altına gelen, meyvelere değecek yapraklar bıyıklı kesilmelidir. Doğumu 45 günü geçmiş, parmaklar yukarı kıvrılmış ve kemiklenmiş ağaçlarda Eylül ayı için 5-6 yaprağa kadar yaprak kesimi yapılabilir. Meyve üstü kesinlikle açılmamalıdır. Ayrıca, hasat edilen ağaçların yaprakları da hemen kesilmemeli, çevresindeki fidanların gelişme durumuna göre önce fidanların üstünü açarak, sonra ortamın aşırı kurumasına engel olacak şekilde aşamalı olarak kesilmelidir. Yaprak kesimi yaparken büyümesini istediğimiz fidanların üstlerini de açarak güneşini artırmak yararlı olur. Gelişmesini istediğimiz fidanların tepeleri her zaman güneş görecek şekilde açılmalıdır. Hevenklerin kırılmaması için destekler kullanılmalıdır. Hevenk asma işlemlerinde göz-gez-arpacık hizasında düzgün yerden hevenkler bağlanmalı, gerekiyorsa ikinci bir yerden getirilen kanca veya bağ ile destek bağlaması yapılmalıdır.
Fidan ayarı: Gövde kalınlığı 1 karışa gelmemiş olan ağaçlarda tam fidan temizliğine devam edelim. Gövde kalınlığı 1 karışı geçen ağaçlarda, kuzey yönde 1 tane yeni çıkmış yanak fidanı bırakılacak. 1 metreden daha kısa boylu fidanlar ile kesmeden çıkan fidanların içinden kuzey yönde ve 2 damlama arasında sıra düzenine en uygun olan tek fidanı bırakarak diğer fidanları almalıyız. Anası doğurmuş ve 2 metre boyu geçmiş olan fidanlar ikinci doğuma gönderilebilir.
Gübreleme; Düzenli olarak fidanların durumuna göre azot ve fosfor destekli, potasyum ağırlıklı gübreleme sürdürülmelidir. Önerilen gübreler ile haftada 1 sefer gübreleme sürdürülmelidir. Bu dönem bitkinin gövdesinin en fazla potasyum depoladığı, azot ve fosfor ihtiyacının azaldığı ancak doğum sonrası fidanların büyüklüğüne bağlı olarak azaltıldığı dönemdir. 1 dekar muz için haftada 1 kere; 3,5 kg 0.5.55, 0,5 kg Zeplin 46, 0,5 litre Scavenger asit veya Nano-S, 0,5 litre Fulvin eklenerek sulama süresince ortalama 30 dakika süreyle gübreleme yapılmalıdır. Azot miktarını arabanın gaz pedalı gibi düşünerek doğumlar başlayınca hevenk sapının uzunluğuna bakarak azaltabilir veya iptal edebiliriz. Doğum dönemi azaltılan veya verilmeyen azotlu gübrenin bu ay doğumu yakın olan ağaçların çevresine elle 50’şer gram serpilmesi de yararlı olacaktır. Ayrıca; doğum genel olarak tamamlanana kadar 15 günde 1 sefer, dekara tek başına 1,5 kg Kalsiyum Nitrat bitkilerin Kalsiyum ihtiyaçlarını gidermek üzere verilmelidir. Tabana verilmediyse ayda 1 sefer dönüme 3 kg kadar Mağnezyum Sülfat gübresi tek başlarına ayrı ayrı verilmelidir. Sulama ile birlikte yapılan gübreleme, sulama süresince sürdürülmelidir.
Mücadele; Kırmızı örümcek yoğunluğu ve kırmızı örümcek yiyen faydalılar ile yaprak bitleri takip edilmelidir. Kırmızı örümcek mücadelesi yapılacaksa her seferinde farklı etki maddeli ilaçlar ve kırmızı örümceğin her dönemine etkili ilaçlar tercih edilmelidir. Kırmızı örümcekleri yiyen faydalıların çoğalması sağlanmalı, gereksiz yaygın ilaçlar yapılmamalıdır. Yaprak bitleri ve unlu bitler genç sürgünlerde takip edilmeli, tespit edildiği an mümkün olduğu kadar lokal ilaçlama yapılmalıdır. Kök bölgesinde yoğunlaşacak nematod zararlısı izlenmeli, yoğunluk saptanırsa sıvı veya toz nematod ilaçları ile mücadele edilmelidir. Fidan kök ve kök boğazına yerleşen unlu bitler için uygun ilaçlarla yıkama şeklinde köklere de ulaşacak şekilde yıkama ilaçlaması yapılmalıdır.
Meyve Çürüklükleri; Özellikle bodur muzlarda meyve uçlarında gözlenmeye başlanan çürüklüklere karsı iyi havalandırma, ortam nemini % 50-70 arasına düşürmeliyiz. Kesinlikle öğleden sonra sulama yapmamalıyız.
Eylül Dikimi; Yeni muza başlayacak olan üreticilere eylül-ekim aylarında muz dikimini öneriyoruz. Mutlaka toprak tahliline göre toprak hazırlığı ve kimyevi gübre verilerek toprak hazırlığı yapılmalı, sertifikalı laboratuvar fidanı tercih edilmeli, dikim öncesi dikim çukurlarına toz insektisit serpilmeli, dikim yapılmadan önce fidanları 200 litre suya 250 gr ERS (Mikoriza), 500 gr Amino asit ve 1 litre İndol (köklendirici) karışımına daldırarak dikelim. Dikim sonrası can suyu verilecek. Can suyu sonrası da 8 kilo kepeğe emdirilmiş 250 gr chlorpyriphos methyl ve 500 gr toz şekerden hazırlanan zehirli yemden bilye gibi parçaları fidan diplerine koyalım.
Muz Yetiştiriciliği Kitabı - Ziraat Yüksek Mühendisi Bünyamin Kozak tarafından yazılan Muz Yetiştiriciliği kitabı genişletilmiş 4. baskıda A’dan Z’ye muz üretimi ile ilgili bütün konular ayrıntılı bir şekilde incelendi. 200’e yakın yerli ve yabancı kaynağın kullanıldığı yayın üreticinin de anlayacağı akıcı bir dilde hazırlandı. 17x24 cm boyutlarında, dikişli cilt, bütün sayfaları tam renkli, 808 sayfa, 1600 gram ağırlıkta, 1764 fotoğrafla desteklenmiş. Kitapta, Muzun tarihçesi, Türkiye’ye girişi, Dünya ve Türkiye ekonomisindeki yeri, muzun bitkisel özellikleri, yetiştirme ortamı, gübreleme, sera özellikleri, yetiştirme teknikleri, hastalık-zararlılar ve mücadelesi, hasat, işleme, depolama, olgunlaştırma ve pazarlama, yetiştirici sorunları ve çözüm önerileri, muzun besleyiciliği, yemek ve tatlı çeşitlerinde kullanımı gibi konular anlatılıyor. Kitabı https://muz.com.tr/ ve dua www.hepsiburada.com adreslerinden temin edebilirsiniz.
